Een nieuwe kijk op de "Meester van Elsloo"
De naam ‘Meester van Elsloo’ werd in 1940 door kunstgeleerde J.J.M. Timmers in het leven geroepen om er de onbekende maker mee aan te duiden van een laatgotisch houten Sint-Anna te Drieënbeeld in de kerk van het Nederlands-Limburgse Elsloo. In de daaropvolgende decennia werden aan die Sint-Anna talrijke stijlverwante beelden gekoppeld, waardoor het oeuvre van de ‘Meester van Elsloo’ uitgroeide tot zeker tweehonderd werken, vooral bewaard in Belgisch en Nederlands Limburg en de Duitse grensstreek. Tot voor kort bleef het onderzoek naar deze beelden en hun maker(s) nagenoeg uitsluitend beperkt tot een stilistische benadering. Nochtans doen ze tal van vragen rijzen die een diepgaand onderzoek behoeven. Ze hebben onder meer betrekking op de identiteit van de beeldsnijder of, beter gezegd, de beeldsnijders gegroepeerd onder de naam ‘Meester van Elsloo’, hun herkomst, de periode en plaats van werkzaamheid en de werkorganisatie binnen het atelier of de ateliers.
200 beeldhouwwerken op interdisciplinaire wijze beschouwd
Het grootscheepse interdisciplinaire onderzoek gevoerd door het KIK in 2010-2011 in samenwerking met partners uit binnen- en buitenland, moest een nieuw licht werpen op deze omvangrijke beeldengroep en zijn vervaardigers. De stijlstudie werd dit keer aangevuld met uitgebreid onderzoek naar de gebruikte materialen en technieken, met bijzondere aandacht voor werkbanksporen en restanten van originele polychromie. Van groot belang was ook de dendrochronologische analyse van een groot aantal beelden die leidde tot verrassende resultaten betreffende de herkomst van het hout en de onderlinge verwantschap tussen de stukken. Een aantal complementaire studies moest helpen de ‘Meester van Elsloo’ beter in zijn historische en artistieke context te situeren. De resultaten van al deze deelonderzoeken werden samengebracht en gepresenteerd op het colloquium georganiseerd door het KIK op 20 en 21 oktober 2011. Het nieuwe volume in de Scientia Artis-reeks van het KIK, A Masterly Hand. Interdisciplinary Research on the Late-Medieval Sculptor(s) Master of Elsloo in an International Perspective, is de schriftelijke neerslag daarvan, aangevuld met een wetenschappelijke inventaris en de resultaten van nieuw archiefonderzoek.