Het schilderij Kindermoord te Bethlehem in Andenne
Sint-Beggakerk, Andenne
Een pronkstuk
Het schilderij van Louis Finson (vóór 1580-1617) met als thema de Kindermoord in Bethlehem is een van de pronkstukken van de voormalige kapittelkerk Sint-Begga in Andenne. Dit monumentale en spectaculaire schilderij in de stijl van Caravaggio werd in 2010 geklasseerd als 'Trésor' van de Franse Gemeenschap. Het is het enige werk van de grote - en van origine Brugse - schilder dat in België bewaard is gebleven.
Van caravaggisme naar Barok
Kindermoord in Bethlehem is een olieverfschilderij op doek met een tragische scène uit de Bijbel. Volgens specialisten is dit het meest kundig gestructureerde werk van de kunstenaar. De compositie is verdeeld in twee hoofdvlakken: op de voorgrond een menigte gekwelde figuren in een strak shot, en op de achtergrond oude gebouwen die doen denken aan de stad Bethlehem.
Dit uitzonderlijk krachtige schilderij is een van de belangrijkste werken van de schilder Louis Finson - beroemd in zijn tijd, maar tegenwoordig ten onrechte genegeerd buiten specialistische kringen - met name vanwege het theatrale karakter en de indrukwekkende afmetingen (270 x 400 cm). In dit late werk stapte Finson af van het caravaggisme en ging hij over op een meer barokke stijl.
Een kunsthistorisch raadsel
Louis Finson, afkomstig uit Brugge, woonde lange tijd in Italië, waar hij een van de weinige directe navolgers van Caravaggio (1571-1610) was. Chronologisch gezien is hij zelfs de eerste Vlaamse schilder die tot de Caravaggio-beweging wordt gerekend. Zijn verblijf in Italië blijft grotendeels een raadsel in de kunstgeschiedenis. Hoe dicht stond hij bij Caravaggio en zijn milieu? Was hij een volgeling, verleid door de stijl van de Italiaanse meester? Was hij een discipel of een medewerker? Kende hij hem persoonlijk? Heel veel vragen blijven tot op vandaag onbeantwoord.
Een schilderij met een bewogen geschiedenis
In 1621 wilde de koning van Denemarken het schilderij kopen van een Amsterdamse handelaar. Om onbekende redenen heeft de verkoop nooit plaatsgevonden en verdween het schilderij in 1623 van de radar. Meer dan twee eeuwen later, in 1854 om precies te zijn, dook het weer op in Luik, waar de aankoop ervan achtereenvolgens werd geweigerd door het Museum voor Schone Kunsten en vervolgens door de bisschop van Luik. Het werd uiteindelijk gekocht door Léonard-Joseph Courtoy, deken van de kerk van Andenne. Sindsdien maakt dit prachtige schilderij integraal deel uit van het decor van de Sint-Beggakerk in Andenne, tot grote tevredenheid van de gelovigen en de bezoekers.
Een bedreigd werk
In 2019 werd voor het eerst schade geconstateerd. De picturale laag vertoont talrijke hechtingsverliezen, het vernis heeft zeer duidelijke en uitgebreide chancis ontwikkeld en de oude retouches zijn aangetast. In 2021 werd door het KIK een conditierapport en een voorstel voor restauratie opgemaakt.
De Erfgoed Challenge wil alle Belgen verbinden rond hun erfgoed en deze kunstschatten omringen met de allerbeste zorgen. Tien jaar lang selecteert het KIK samen met jou een erfgoedschat die hoogdringend hulp nodig heeft. Om zo tegen 2030 de toekomst van minstens tien erfgoedschatten te verzekeren. Geef erfgoed een toekomst!
Dit erfgoedobject nam het op tegen
De gipsen voor het Monument voor de Arbeid van Constantin Meunier
Steek je handen uit de mouwen!
