Door de lens van wetenschappelijke beeldvorming
Het KIK is pionier in wetenschappelijke beeldvorming voor het onderzoek en de conservatie van het Belgisch kunstpatrimonium. Wetenschappelijke beeldvorming is een krachtig hulpmiddel voor de studie en de conservatie van kunstwerken. Bekijk deze details van de Dulle Griet van Pieter Bruegel de Oude, een schilderij uit het Museum Mayer van den Bergh, dat door het KIK werd onderzocht tijdens de restauratie in 2017-2018.
Gewapend met jarenlange ervaring én instrumenten van topkwaliteit, wijden onze onderzoekers zich aan de technische-kunsthistorische studie van schilderijen en aan het vastleggen van kunstwerken en archeologische stukken op foto. Via fotografie, radiografie of infraroodreflectografie, in combinatie met dendrochronologie en pigmentanalyse, brengen we de geheimen van elk object aan het licht.
Deze details van de Dulle Griet van Pieter Bruegel de Oude, een schilderij dat door het KIK werd onderzocht tijdens de restauratie in 2017-2018, geven een overzicht van de technieken die zijn gebruikt; bijvoorbeeld om de datum 1563 te achterhalen, die verborgen zit onder de overschildering. Wetenschappelijke beeldvorming liet ook toe om meer te weten over de ontstaansgeschiedenis en de oorspronkelijke kleuren.
Elke methode heeft een essentiële bijdrage geleverd aan het begrijpen van de materiële geschiedenis van dit werk.
Fotografie met strijklicht
Fotografie met strijklicht belicht bijna letterlijk de textuur van het oppervlak, de staat van conservering en de schildertechniek.
UV-fluorescentie fotografie
UV-fluorescentie fotografie geeft informatie over de staat van het oppervlak en onderscheidt vernissen en retouches bovenop op oude vernislagen. Retouches verschijnen als donkere vlekken.
Infraroodreflectografie
Infraroodreflectografie wordt gebruikt om onderliggende tekeningen, veranderingen in de compositie of pentimenti (geschilderde correcties) te bestuderen en geeft een duidelijk beeld van de picturale laag en eventuele retouches. Stilistische analyse van de ondertekening kan helpen om het werk te dateren en toe te schrijven.
Radiografie
Radiografie toont materialen die bestaan uit elementen met een hoog atoomgewicht en een hoge ondoorzichtigheid voor röntgenstralen (loodwit bijvoorbeeld). Het maakt het mogelijk om de binnenkant van het werk te onderzoeken en onthult de staat van conservering. De beelden getuigen van de techniek van de kunstenaar, de gebruikte materialen en het creatieve proces.
Macro-röntgenfluorescentie
Macro-röntgenfluorescentie (MA-XRF) identificeert en toont de verdeling van chemische elementen in het object, waardoor veranderingen in samenstelling of retouches zichtbaar worden.
Over de restauratie van het schilderij Dulle Griet:
Meer nieuws van het KIK
Rubens gered door erfgoedliefhebbers
Begin februari 2024 gingen onze steenexperten in de Sint-Jacobskerk in Antwerpen van start. Dat was alleen maar mogelijk dankzij de financiële steun van onze vele schenkers.
Grote stappen in de creatie van een Europese 'Cloud for Cultural Heritage'
Met het project ECHOES gaat een consortium van 51 partners (waarvan het KIK er eentje is) de basis leggen voor een Europese 'Collaborative Cloud for Cultural Heritage' (ECCCH). Deze cloud is een ambitieus plan van de Europese Commissie om een pan-Europees digitaal ecosysteem te maken dat helpt bij het beheren van digitale erfgoedobjecten.