Onze-Lieve-Vrouw van Tongre: een culturele en sociale heropleving
In Tongre-Notre-Dame vierden de inwoners dit weekend de terugkeer van het emblematische beeld van hun dorp: Onze-Lieve-Vrouw van Tongre. Na een verblijf van tien maanden in het KIK voor een nauwgezette studie en restauratie, keerde Onze-Lieve-Vrouw van Tongre, geklasseerd als topstuk van de Federatie Wallonië-Brussel, terug naar de basiliek in het dorp. Eeuwenoud erfgoed kreeg een nieuw leven!
Restauratie, een proces met respect voor de geschiedenis
Het beeld van Onze-Lieve-Vrouw van Tongre, een topstuk van de Federatie Wallonië-Brussel, kreeg onlangs speciale aandacht van experts van het KIK. Gedurende tien maanden heeft een team onder leiding van Emmanuelle Mercier, hoofd van het Atelier polychrome houtsculptuur, een interdisciplinaire studie uitgevoerd en dit emblematische werk uit 1081 gerestaureerd.
Het beeld onderging een ongelukkige restauratie eind jaren 1960, waarbij lagen gekleurde verf werden verwijderd. Gelukkig onthulde een diepgaande analyse onder een binoculaire microscoop de aanwezigheid van de oorspronkelijke polychromie op het gezicht van Maria, bedekt door een overschildering. Samen met de Federatie Wallonië-Brussel werd besloten om het bijna tien eeuwen oude, oorspronkelijke gezicht terug zichtbaar te maken.
Een sterke band met de lokale gemeenschap
De restauratie van het beeld van Notre-Dame de Tongre, gefinancierd door de Federatie Wallonië-Brussel, maakt ook deel uit van een groot maatschappelijk gebeuren. Het beeld, dat een significante historische en spirituele waarde heeft, speelt een centrale rol in lokale tradities en vieringen.
De terugkeer ervan valt samen met de jaarlijkse feesten voor Maria-Lichtmis en markeert een moment van wedergeboorte en harmonie voor de lokale bevolking en pelgrims. Deze festiviteiten, die de miraculeuze verschijning van het beeld in 1081 vieren, krijgen een extra dimensie met de terugkeer van dit gerestaureerde werk. Voor Emmanuelle Mercier en haar team is de herintegratie van het beeld in zijn oorspronkelijke omgeving een heuglijk moment samen met de lokale gemeenschappen.
De feestelijkheden zijn ook een gelegenheid om bijzonder nieuws te delen: de C14-datering van het beeld komt overeen met de miraculeuze verschijning ervan in 1081. De wetenschap komt dus overeen met de legende!
Dit weekend werd het beeld van Notre-Dame de Tongre teruggeplaatst midden op het altaar in de linkerzijbeuk van de basiliek. Het is de vaste plaats van het beeld en deze komt overeen met de exacte plek waar het verscheen in 1081. Kortom, de restauratie van dit Onze-Lieve-Vrouwebeeld door het KIK is een geweldig voorbeeld van hoe erfgoedbehoud de banden tussen kunst, wetenschap, geschiedenis en samenleving weer kan aanhalen.
Meer nieuws van het KIK
Hartendief van de maand - 01/2025
Het hele jaar 2025 presenteert de Fototheek van het KIK haar 'hartendief van de maand', met een keuze uit recente en oudere foto's uit de collectie. Voor januari zijn er twee objecten gekozen: het altaarstuk uit de grafkapel van de heren van Boussu en een 'robe à la française' in het bezit van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis.
Een onvergetelijke avond ten voordele van de Rubenskapel
Op donderdag 12 december 2024 tekenden erfgoedliefhebbers present in de Sint-Jacobskerk in Antwerpen voor een succesvol fondsenwervingsdiner ter ondersteuning van de conservatie-restauratie van de grafkapel van Rubens en haar kunstschatten.
Namens het KIK en het kerkbestuur van Sint-Jacob Antwerpen willen we iedereen – zowel de aanwezigen als andere schenkers – oprecht bedanken voor hun steun en vrijgevigheid.