Triptiek van Dieric Bouts na meer dan 500 jaar vanuit Granada tijdelijk terug naar België
Het KIK heeft de komende jaren een nieuwe speciale gast op bezoek. De Triptiek van de Kruisafneming, geschilderd door Dieric Bouts tussen 1450 en 1458, zal geanalyseerd en gerestaureerd worden voor het in 2026 terugreist naar de Koninklijke Kapel van de kathedraal van Granada in Spanje.
M Leuven
Voor de eerste keer in meer dan 500 jaar is de Triptiek van de Kruisafneming, gemaakt door Dieric of Dirk Bouts (ca. 1410-1475) in Leuven, terug in zijn land van oorsprong. Op 28 juni arriveerden de panelen vanuit Granada in het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK), waar een vooronderzoek plaatsvindt door de Cel wetenschappelijke beeldvorming. In oktober reist het werk door naar M Leuven, in de stad waar Bouts woonde en werkte, voor twee tijdelijke expo's. ‘DIERIC BOUTS. Beeldenmaker’ (20.10.23 t.e.m. 14.01.24) en ‘Atelier Bouts’ (16.02.24 t.e.m. 28.04.24) focussen op de schilder die tot de Vlaamse Primitieven wordt gerekend. Nooit eerder werden de panelen uitgeleend voor een tentoonstelling. Het bijzondere topstuk komt nadien weer naar onze instelling, voor verder onderzoek door het Labo dendrochronologie en het Labo schilderkunst, gevolgd door een zorgvuldige conservatie-restauratiebehandeling in het Atelier schilderkunst onder leiding van conservator-restaurator Livia Depuydt, en kunsthistorisch onderzoek door het Studiecentrum Vlaamse Primitieven.
De Triptiek van de Kruisafneming (1450-1458) bestaat uit drie met olieverf beschilderde panelen: centraal staat de Kruisafneming, links zien we de Kruisiging en rechts de Verrijzenis van Christus. Sinds het einde van de 19de eeuw wordt de toeschrijving aan Dieric Bouts door de meeste kunsthistorici erkend. De stijl van het altaarstuk is inderdaad kenmerkend voor de meester. De triptiek wordt al sinds 1505 bewaard in de Capilla Real of Koninklijke Kapel van Granada, de begraafplaats van de Spaanse koningin Isabella I van Castilië en koning Ferdinand II van Aragon. Het kunstwerk kende echter een turbulente geschiedenis van aanpassingen die heel wat materiële sporen hebben achtergelaten. Zo zijn de zijpanelen bovenaan rondom afgezaagd toen het retabel in een groter retabel werd geïntegreerd in 1753. Een alteratie die met het blote oog zichtbaar is; maar in het KIK worden de drie panelen deze zomer ook met infraroodreflectografie, radiografie en macro-XRF-scanning onder de loep genomen om ook een heel aantal onzichtbare eigenschappen aan het licht te brengen.
"De bijzonder turbulente geschiedenis en de vele aanpassingen van de drie panelen hebben uiteraard hun sporen nagelaten, maar getuigen tegelijk ook van de eeuwige waardering van het Vlaamse kunstwerk in Granada. Nu de triptiek voor de grote Bouts-tentoonstelling in België is, en met de steun van de Vlaamse Gemeenschap gerestaureerd wordt, is het een ideale en unieke gelegenheid om de schilderijen te onderwerpen aan een uitvoerig interdisciplinair onderzoek door onze verschillende experts van het KIK. Het Studiecentrum Vlaamse Primitieven heeft in 1963 al een uitvoerig Corpus-volume gepubliceerd over de triptiek, maar de middelen en de technieken van vandaag zullen ons ongetwijfeld een enorme stap verder brengen in een betere kennis van het kunstwerk."
In BALaT vind je heel wat info terug over de Triptiek van de Kruisafneming. De beelddatabank zal worden aangevuld met nieuwe afbeeldingen en wetenschappelijke informatie nu het werk voor een aantal jaar in het KIK is.
Wil je meer schilderijen zien van Dieric Bouts en andere Vlaamse Primitieven? Verdiep je zeker ook eens in de digitale Friedländer-databank met een overzicht van alle schilderijen van Vlaamse meesters uit de 15de eeuw.
Vul het formulier in
Waarom inschrijven?
- Erfgoed leeft, en heeft jou van alles te vertellen
- Blijf op de hoogte van het reilen en zeilen in ons Belgische kunstpatrimonium
- Er gebeurt meer binnen het KIK dan je denkt, in onze nieuwsbrief openen we onze deuren
- We nodigen partners, bedrijven, onderzoekers, restaurateurs, studenten uit om de dialoog aan te gaan
Wetenschappelijke beeldvorming van de Memlingcollectie in Brugge
De Cel wetenschappelijke beeldvorming is gedurende vijf maanden in Brugge voor een groot project om de negen kunstwerken van Hans Memling (ca. 1430/40-1494) in de collectie van Musea Brugge een voor een te doorgronden met geavanceerde fotografische technologieën.
