De restauratie van het Lam Gods uitgelegd aan het publiek
De Belgische televisiezender VRT publiceerde onlangs een nieuwsreportage over de laatste fase van de restauratie van het iconische werk van de gebroeders Van Eyck, het Lam Gods. Dit 15de-eeuwse meesterwerk wordt momenteel gerestaureerd door een team van zeven conservator-restaurateurs van het KIK. De reportage, getiteld "Hoe staat het met de restauratie van Het Lam Gods, na alle commotie?", belicht de uitdagingen en de voortgang van dit complexe project.
Ongegronde aantijgingen
Afgelopen mei begon het team aan de derde en laatste fase van de restauratie, maar eind 2023 werd kritiek geuit op de tweede fase, die eind 2019 werd afgerond. De restaurateurs werden ervan beschuldigd het meesterwerk onherstelbare schade te hebben toegebracht. De beweringen leidden tot een levendig publiek debat.
Deze beschuldigingen, zonder enig wetenschappelijk bewijs, werden echter snel ontkracht door nationale en internationale experten en door de Vlaamse overheid. Zij benadrukten de zorgvuldige uitvoering van het project en verwezen naar het uitgebreide wetenschappelijke onderzoek dat aan de diverse interventies van de tweede fase voorafging en de restauratie ondersteunde.
Dr. Hélène Dubois, projectleider van de restauratie van het Lam Gods, reageerde op de kritiek en bevestigde de steun van verschillende autoriteiten, waaronder de kerkfabriek, de Vlaamse regering en internationale experten. Het team handelt niet op eigen houtje: elke fase van het project wordt opgevolgd door een commissie van internationale experten en een nationaal adviescomité. Zij adviseren het kerkbestuur en de Vlaamse overheid, de opdrachtgevers van de restauratie, over de te nemen beslissingen.
Een meticuleuze aanpak
De conservator-restaurateurs werken momenteel aan de bovenste zeven panelen van het altaarstuk, waaronder de centrale tronende figuren, de zingende en musicerende engelen en de figuren van Adam en Eva op de zijluiken. Het team begon met het verwijderen van de sterk vergeelde vernislagen. Zo zijn de originele kleuren nu zichtbaar geworden en kunnen de originele verflagen en de overschilderingen beter bestudeerd worden.
Vooral op de mantels van de centrale figuren zijn grote overschilderingen aangetroffen. Deze toevoegingen komen overeen met de 16de-eeuwse overschilderingen die werden verwijderd tijdens fases 1 en 2, bij de restauratie van de andere panelen van het Lam Gods. Kathleen Froyen, een van de restauratrices van het team, bevestigt dat deze lagen met zekerheid overschilderingen zijn en dus geen originele schilderlagen van de gebroeders Van Eyck.
Adam
Verwijderen van de vernissen
De zingende engelen
Verwijderen van de vernissen
Naast de gebruikelijke uitdagingen wacht het team nog een bijzonder complexe taak: de restauratie van de persbrokaten. Deze middeleeuwse techniek, waarbij gebruikgemaakt wordt van vergulde tinfolie, werd door de gebroeders Van Eyck aangewend om rijkelijk versierde stoffen na te bootsen. De restauratie ervan werd toevertrouwd aan Ingrid Geelen van het KIK, gespecialiseerd in deze techniek. Ze vertelt erover in de reportage op de website van VRT NWS.
Wil je de restauratie met eigen ogen zien? Ga dan zeker langs in het Museum voor Schone Kunsten (MSK) in Gent, waar je de restaurateurs aan het werk kunt zien voor dit complexe en indrukwekkende project.
Vul het formulier in
Waarom inschrijven?
- Erfgoed leeft, en heeft jou van alles te vertellen
- Blijf op de hoogte van het reilen en zeilen in ons Belgische kunstpatrimonium
- Er gebeurt meer binnen het KIK dan je denkt, in onze nieuwsbrief openen we onze deuren
- We nodigen partners, bedrijven, onderzoekers, restaurateurs, studenten uit om de dialoog aan te gaan
Meer nieuws van het KIK
Uniek fondsenwervingsdiner in Antwerpen
Caroline Bastiaens, voorzitter van de kerkfabriek Sint-Jacobs, en Hilde De Clercq nodigen u en uw partner uit voor een exclusief fundraising dinner ten voordele van de restauratie van de Rubenskapel op donderdag 12 december om 18.00 uur.