Labo textiel
Dit labo is alom bekend voor zijn expertise op het vlak van textielidentificatie en -degradatie. Onze specialisten bogen zich in het verleden al over heel wat absolute topstukken, vanaf de vraagstelling en analyse tot de presentatie van de resultaten op (inter)nationale symposia. Daarbij werken ze vaak samen met partners uit binnen- en buitenland.
Onze focus
Bij onze experts kunt u terecht voor een volledige materiaal-technische analyse van textielobjecten:
- identificatie en onderzoek van degradatie van natuurlijke (organische) kleurstoffen en eerste synthetische organische kleurstoffen
- identificatie van en onderzoek naar de degradatieverschijnselen van vezels (bv. wol, zijde, katoen, vlas)
- samenstelling van de metaaldraden verwerkt in textiel (bv. goud- en zilverdraden, ingeweven lamellen)
- identificatie van additieven zoals beits- en verzwaringsmiddelen.
We spitsen ons vooral toe op textiel met een belangrijke en/of unieke (kunst)historische waarde, en textiel dat interessant is om de algemene kennis van materialen, technieken en/of degradatieverschijnselen te vergroten.
In lijn met de stijgende vraag, hebben we afgelopen jaren ook expertise opgebouwd in het onderzoek van hedendaagse synthetische textielobjecten.
Textiel als sleutel tot het verleden
Textiel is een zeer vergankelijk deel van ons archeologisch erfgoed. Ons onderzoek nodigt uit om het te herontdekken, te herwaarderen en te behouden voor de toekomst. Tegelijk geeft het inzicht in de kennis en vaardigheden in de textielproductie in een bepaalde tijd en streek.
Ina Vanden Berghe, verantwoordelijke van het Labo textielonderzoek: “Sommige kleurstoffen werden alleen in een bepaalde regio of in een specifieke periode gebruikt. De identificatie van de kleurstoffen vertelt niet alleen hoe het textiel werd gemaakt, maar kan ons ook iets leren over de geografische oorsprong of tijdsperiode waarin het object werd gemaakt, over de handelsroutes en relaties tussen volkeren in een bepaalde periode en zelfs over de sociale status van de persoon waartoe het textiel behoort.”
Textieldegradatie
Een ander belangrijk luik is de studie van de degradatie van de verschillende materialen. Ina Vanden Berghe: “Onze sterke expertise op dit vlak laat ons toe om zelfs sterk beschadigd textiel te onderzoeken, zoals het textiel uit het prinsengraf in het Slovaakse Poprad of de talrijke Noord-Europese textielvondsten in moerasgronden. We kunnen kleurstoffen identificeren in textiel dat volledig zwart geworden is of bijna volledig gemineraliseerd is. En vezeltypes kunnen we identificeren aan de hand van de afdruk ervan in een ander materiaal of desnoods via analyse van de aminozuursamenstelling. Onze expertise op gebied van kleurstof-en vezelonderzoek is uniek in België en internationaal gezien niet veel terug te vinden.”
“Daarnaast krijgen we door het bestuderen van degradatiepatronen ook inzicht in de huidige conditie van een textiel. Dat levert waardevolle informatie met het oog op conservatie en restauratie.”
De laatste jaren stijgt de vraag naar onderzoek van moderne textielobjecten, die vaak snel beschadigd raken of verouderen. Daarom bouwen we onze kennis ook verder uit naar de identificatie van synthetische vezels en kleurstoffen en hun stabiliteit doorheen de tijd.
Hoogtechnologische analysetechnieken
Het labo beschikt over een brede waaier aan analysetechnieken. We kiezen er altijd voor om de interventie op het textiel tot een minimum te beperken. Daarvoor gebruiken we bij voorkeur niet-invasieve technieken, waarbij er zelfs geen staalname nodig is. Anders wordt er een microstaal gelicht, en kunnen er zowel niet-destructieve als micro-destructieve technieken worden toegepast. Bij de eerste blijft het staal bruikbaar, bij de tweede is er slechts één analyse mogelijk. Afhankelijk van de probleemstelling zal worden gekozen voor de meest geschikte analysestrategie.
Niet-invasieve technieken:
- macro-XRF: macro X-ray fluorescence scanning
Niet-destructieve technieken:
- MRS: micro Raman spectroscopy
- FOFS: fibre optic fluorescensce spectroscopy
- FORS: fibre optic reflectance spectroscopy
Micro-destructieve technieken:
- HPLC/UHPLC – DAD: High and Ultra High performance liquid chromatography with photodiode array detection
- HPLC/UHPLC – FL: High and Ultra High performance liquid chromatography with fluorescence detection
- SEM-EDX: scanning electron microscopy with energy dispersive X-ray detection
- OM: optical microscopy
- EM: electron microscopy
- GCMS: gas chromatography with mass spectrometry
Interdisciplinaire aanpak
Ons onderzoek wordt gekarakteriseerd door zijn interdisciplinaire aanpak. Ina Vanden Berghe: “We werken nauw samen met onze collega’s binnen het KIK, zoals het Labo koolstofdatering en de restauratie-ateliers. Zo onderzochten we samen de mijters van Jacques de Vitry in het kader van het CROMIOSS-project. Ook met de Cel preventieve conservatie werken we vaak samen, bijvoorbeeld voor de Mechelse Besloten Hofjes. Maar daar stopt het niet. Voor zowel kleine als grote projecten hebben we goede en frequente samenwerkingen met externe partners uit binnen- en buitenland: archeologen, kunsthistorici, universiteiten, musea, privéverzamelaars…”
Een onderzoek aanvragen? Contacteer ons voor een eerste advies of gratis offerte.
Onze experts
We begeleiden u graag in de keuze van de meest geschikte analysetechniek of studie.
Vraag een gratis offerte aan met behulp van het aanvraagformulier, dat u naar de verantwoordelijke stuurt. Gelieve foto's mee te sturen.
Voor complexe studies komen we vooraf ter plaatse voor een prijsbepaling.