Labo papier, leder en perkament
In dit labo komen heel wat uitzonderlijke pareltjes toe: prachtig geïllustreerde manuscripten, pentekeningen, historische documenten… Onze onderzoekers gaan zorgvuldig aan de slag om de gebruikte materialen en technieken te identificeren.
Niet-invasieve technieken
In ons labo bestuderen we zowel de ondergrond (papier, leder of perkament) als de gebruikte verven en inkten. Toegepast op bijvoorbeeld manuscripten op perkament, leren we daaruit hoe en waar een handschrift tot stand kwam, hoe de kunstenaars werkten en soms ook wie ze waren! Om de unieke en kwetsbare manuscripten niet te beschadigen, gebruiken we uitsluitend niet-invasieve analysetechnieken.
Daarnaast kunt u bij ons ook terecht voor:
- de analyse en karakterisatie van verschillende soorten behangpapier, zoals lincrusta, anaglypta en kinkarakawakami. Hierbij kunnen we ook steunen op het kennerschap van de Cel decoratie van monumenten.
- de identificatie van de vezelsamenstelling van papierpulp en de vulstoffen in papier
- de picturale lagen en de samenstelling ervan bij (goud)leder (minerale pigmenten, organische kleurstoffen, metaalfolies, organische bindmiddelen en vernissen…)
- kwalitatieve en kwantitatieve analyse van de extraheerbare vetten in leder
- de identificatie van leder en perkament door gekalibreerde aminozuuranalyse.
Welke voorwerpen komen er zoal toe in het labo?
Pentekeningen, gedrukte afbeeldingen, pastels, historische documenten, oude speelkaarten, behangpapier, manuscripten, leren kleding, mijters, leren boekbanden, goudleder wandbekleding…
Ze zijn afkomstig uit openbare archieven, musea en privécollecties.
Een greep uit onze projecten
- In nauwe samenwerking met professor Lieve Watteeuw van de KU Leuven (Book Heritage Lab & Illuminare) voeren we een materiaal-technische analyse uit van de Codex Eyckensis, een evangelieboek uit de 8ste eeuw n.C. en het oudste boek van de Lage Landen. We brengen onder meer in kaart welke technieken en verfstoffen de miniaturist gebruikte. Ontdek het project hier.
- Voor de Koninklijke Bibliotheek van België (KBR) onderzochten we het oudste geïllustreerde handschrift in de Nederlandse taal: de Rijmbijbel van Jacob van Maerlant (1291-1300 n.C.). Het onderzoek van de picturale lagen en inkten werd uitgevoerd in samenwerking met Illuminare (KULeuven) en de handschriftenafdeling van de KBR. Het levert waardevolle info voor de verdere conservatiebehandeling. Lees meer.
- Analyse van handschriften uit de 10de-15de eeuw n.C., waaronder:
- Analyse van een aantal pentekeningen van Pieter Bruegel de Oude in het kader van het BRAIN-be Fingerprint-project
- Analyse van inkten en pigmenten op een selectie handschriften als onderdeel van het BRAIN-be pioniersproject ‘Disentangling the Masters of Guillebert de Mets: an interdisciplinary approach’
- Studie van twee 13de-eeuwse mijters (één met perkament decoraties, één textielmijter) binnen het CROMIOSS-project
- Deelname aan het ArtGarden-project